Arturia Keylab 61 MK3 Black clavier USB/MIDI

Inmiddels heb ik de Keylab 61 Mk3 een week in gebruik en de ervaring is overwegend positief. Toch zijn er ook wel wat kritiekpuntjes.

Ik kom van een Keylab 61 Essential Mk3 en zocht een controller met een beter keybed en aansluiting voor een expressiepedaal. Hoewel het keybed van de Essential voor de prijsklasse zeker niet slecht is, is het keybed van de Keylab absoluut van een andere orde. De semi-gewogen toetsen zijn perfect voor zowel piano als synthesizer. Alleen al hierom is deze Keylab de meerprijs over de Essential waard.

Andere mooie toevoeging is het kleurenscherm in samenwerking met de aanraakgevoelige knoppen en faders. Op het scherm zie je bijvoorbeeld welk instrument je hebt geselecteerd in Analog Lab. Raak je 1 van de knoppen of faders aan, dan verschijnt de waarde hiervan in het scherm. Dat heeft ook meteen een nadeel. Gebruik je bijvoorbeeld in Analog Lab een preset waarbij de eerste fader helemaal omlaag staat, maar die eerste fader op de Keylab staat helemaal omhoog, dan zal de waarde in je preset ook meteen omhoog schieten zodra je de fader aanraakt. De preset neemt bij aanraking dan direct de waarde van de faders op de Keylab over. Doordat de knoppen en faders vrij dicht bij elkaar zitten, wijzigt er dus regelmatig ongewild een instelling. De keerzijde van aanraakgevoelige faders. Voor de knoppen geldt dit overigens niet omdat ze "endless" zijn.

Over knoppen gesproken: Die zijn voor mij persoonlijk een downgrade ten opzichte van de Essential. Op de Essential zijn het stille rubberen knoppen die altijd goed reageren. Op de Keylab zijn ze van plastic en maken ze een goedkoop klikkend geluid. 1 van de knoppen op mijn Keylab is niet helemaal goed. Hij werkt wel, maar klikt niet zoals de bedoeling is. Ironisch genoeg is dit de prettigste knop op de Keylab, waardoor ik heb besloten hem om deze reden dan ook niet te retourneren. Het zegt mogelijk wel iets over de QC van Arturia?
Grootste minpunt aan de knoppen is echter dat de "scharnierend" werken. Dat wil zeggen dat de knop intern aan de boven- over onderzijde is bevestigd. Heb je een knop waarbij het "scharnier" aan de bovenzijde zit, dan kun je die knop niet aan de bovenzijde, maar in het midden of aan de onderzijde moeten indrukken. Druk je in het midden, dan drukt het minder prettig, dus de knoppen werken het best door ze aan de juiste zijde in te drukken of door er met de vinger een "rollende" beweging overheen te maken. Dat zou geen probleem zijn als je ervan uit kan gaan dat alle knoppen het best werken als je er aan de onderzijde op drukt, maar bij de Keylab zit het allemaal door elkaar. De ene knop scharniert dus anders dan de andere, waardoor de ene knop beter werkt als je aan de bovenzijde en de andere als je aan de onderzijde drukt. Ten opzichte van de Essential is dit dus een flinke downgrade.

Verder is de bouwkwaliteit van de Keylab wel dik in orde. Hoewel het apparaat niet meer volledig van aluminium/metaal is, is de onderzijde dat wel. De bovenzijde is van een stevig plastic dat zowel premium voelt als dat het eruitziet en geen speling heeft (in tegenstelling tot de Essential). Het plastic wordt geflankeerd door 2 houten zijden, in dit geval echt hout, waar de Essentail een houten printje heeft.

Even terug naar het scherm. Hoewel het handig is om huidige instrumenten en presets te zien, kun je hier ook verschillende zaken instelling, zoals de velocity curve van de toetsen of de pads. Zit je in User-modus, dan kun je ook functies toewijzen aan de pads en nog veel meer. Hier zit ook meteen een nadeel. In Arturia-modus, waarbij de Keylab naadloos werkt met Analog Lab, zijn meerdere opties in het menu op de Keylab niet beschikbaar. Mijn sustainpedaal heeft een omgekeerde polariteit, waardoor ik deze moest omdraaien. In Arturia-modus is dit niet aan te passen. In de User-modus wel. Het vreemde is: Wanneer ik dit in User-modus aanpas, werkt de wijziging door in de Arturia-modus. Hier mist dus nog duidelijk een stukje finetuning van de software, want het zou logischer zijn als deze optie dan ook beschikbaar zou zijn in Arturia-modus.

Nog een probleem zijn de willekeurige midi-latency problemen. Tijdens het spelen is er soms een subtiele vertraging tussen input en output. Speel je een pianostuk, dan hoor je dus sommige noten opeens met een korte vertraging. Ik dacht eerst dat dit in mijn pc zat, maar nergens was een oorzaak te vinden. De processor had nog meer dan genoeg headroom om de input zonder latency te verwerken. Op de Essential heb ik dit probleem ook nog ervaren. Inmiddels heeft Arturia dit probleem erkend en wordt gewerkt aan een fix. Het probleem lijkt vooral samen te hangen met de sustain settings. Uiteindelijk zal dit probleem ongetwijfeld worden opgelost, maar dit is wel iets om rekening mee te houden wanneer je het apparaat nu direct in gebruik neemt.

Tot slot afsluitend met een positieve noot: De integratie in Cubase is naadloos. Bij de Essentail had ik steeds moeite om het goed werkend te krijgen. Bij de Keylab is het een kwestie van het script eenmalig downloaden en selecteren en alles werkt direct naadloos. Via het scherm van de Keylab selecteer je ook eenvoudig of je de VST of de mixer wilt "besturen" met de knoppen op de Keylab. Transportknoppen werken ook meteen zoals ze zouden moeten.

Al met al dus tevreden, maar niet zonder kanttekeningen. Wellicht geeft dit een goede reden om over een jaar of 4 weer een nieuwe controller aan te mogen schaffen.